20 april 2020

De beste menrassen voor de vierspansport deel 3: Lipizzaners

Voor de samengestelde mensport worden veelal ervaren paarden gebruikt die snelheid en uithoudingsvermogen hebben. Aan welke rassen geven de top vierspanrijders eigenlijk de voorkeur? In deze serie belichten we de vier meest voorkomende rassen in de vierspan (pony)sport. In dit derde deel leggen we de focus op de Lipizzaners.

Waarom zijn juist Lipizzaners ideaal voor de mensport

Evenals hun bekendheid als hét paard van de Spaanse Rijschool in Wenen staan Lipizzaners, die hun oorsprong vinden in de oudste Lipizzanerstoeterij ter wereld in Lipica, Slovenië, ook bekend als een van de beste menrassen.

Dorpsnamen

Lipica ligt in het Karst gebied dat bekend staat om haar rotsachtige weides. Dit leverde een belangrijke bijdrage aan de sterke hoeven van de Lipizzaners, die zijn ontstaan uit een mix van Spaanse hengsten en Karst merries. Leuk om te weten is dat de zes klassieke merrielijnen gebaseerd zijn op de namen van de omringende dorpen van Lipica waar ze oorspronkelijk vandaan kwamen, zoals Maestoso Sežana, Pluto Materia, Neapolitano Brezovica en Favory Basovizza.

Niet alleen Lipica

Toen Lipica in 1580 werd opgericht, werden de Lipizzaners niet alleen in Lipica gefokt, maar ook op een aantal stoeterijen rondom Lipica, zoals Postonia, Bile, Pocek en Skule Prestranek. De driejarige hengsten werden naar Wenen gestuurd om opgeleid te worden voor de Spaanse Rijschool. De merries bleven in Lipica en omgeving voor de fokkerij en om voor de koets te lopen.

Gedurende haar 440-jaar oude historie werden de Lipizzanerpaarden meerdere malen geëvacueerd vanwege oorlogen. Daarom werden er andere Lipizzanerstoeterijen opgericht in onder meer Piber, Monterotondo, Topolcianky, Djakovo, Lipik, Simbata De Jos, en een groot aantal kleine stoeterijen en privé fokkers.

Erg goede menpaarden

“Het zijn erg sterke paarden, harde werkers, betaalbaar, makkelijk te houden, makkelijk om bij elkaar te zetten, goed om te trainen en ze denken als een pony. Dit maakt hun erg goede menpaarden,” vertelt de Britse vierspanrijder Dick Lane. Lipizzaners groeien tot hun zesde jaar en zijn op hun best als ze rond de 10 jaar oud zijn. Als ze goed getraind worden, kunnen ze tot op hoge leeftijd op hoog niveau meekomen.

Dick Lane
Foto: Krisztina Horváth

Wie rijdt met Lipizzaners

In de afgelopen jaren reed een aantal Britse menners met Lipizzaners, maar op dit moment is Dick Lane de enige die een Lipizzanervierspan uitbrengt in het outdoor seizoen. In het indoor Wereldbekercircuit zijn de Lipizzanerpaarden echter mateloos populair vanwege hun wendbaarheid en koelbloedigheid om onder druk te kunnen presteren.

Een groot aantal internationaal succesvolle tweespanrijders rijdt met Lipizzanerpaarden zoals de Sloveen Miha Tavcar, een groot aantal Hongaarse menners en deelnemers uit Kroatië, Tsjechië, Italië, Roemenië, Slowakije en de Verenigde Staten van Amerika.

In Nederland rijdt Han Gankema met Lipizzanerpaarden
Foto: Krisztina Horváth

Een mooi voorbeeld: Siglavy Capriola

De hengst van Dick Lane had een lange carrière als achterpaard toen hij in 2019 op 24- jarige leeftijd met pensioen ging. Hij nam voor het eerst deel aan een WK vierspannen in 2002 in Jerez de la Frontera en droeg bij aan het Hongaarse teamgoud in 2004 voordat hij werd aangekocht door Dick. De Engelsman zette hem vervolgens in op elk volgend kampioenschap waar hij aan de start kwam. “Hij is nooit kreupel geweest en hij is hét schoolvoorbeeld voor zijn ras met zijn stevige botten,” vertelt Dick.

Dit artikel is gebaseerd op de tekst gepubliceerd op Virtual Windsor en bewerkt door Hoefnet.