21 mei 2020

Hoe is het nu met……Gé König?

Onze geweldige mensport kent een groot aantal mensen die in het verleden actief waren in de sport en veel voor de sport hebben betekend. Hoefnet ging op zoek naar een aantal van deze coryfeeën om te vragen hoe het nu met ze gaat. In deze aflevering het woord aan Gé König.

Aan de wieg

Eind 2013 kwam er wegens het bereiken van de door de FEI gestelde maximale leeftijdsgrens een einde aan de actieve carrière van internationaal jurylid en Technisch Afgevaardigde Gé König (1939). Ruim 40 jaar was Gé actief in de wedstrijd mensport en nog altijd heeft onze sport zijn belangstelling en hij kan talloze prachtige verhalen vertellen over het ontstaan van de mensport in Nederland en de doorontwikkeling naar het buitenland, waarvan hij aan de wieg heeft gestaan. Na het verlies van zijn zoon Hendrik-Jan in 2016 werd Gé ernstig ziek waarvan hij inmiddels voor een groot gedeelte is hersteld. Samen met Gé blikken we terug op zijn uitgebreide carrière.

Menexamen op de Grote Markt in Delft

Als jong jochie had Gé al een fascinatie voor paarden en ging hij in de regio Maastricht waar hij opgroeide, met zijn fiets naar de concoursen in de hoop in de pauze een paard vast te mogen houden of er mee te lopen als de boerenzonen die er mee reden, aan de pils gingen. Tijdens zijn studententijd in Delft, waar hij voor architect studeerde, kwam hij terecht bij de manege van mevrouw Nora Tack in Den Haag. Hier kreeg Gé in ruil voor de gebruikelijke stalklussen, paardrijles. Zonder zadel welteverstaan!

In die periode ontstond er bij de overheid een initiatief om het mennen te subsidiëren zodat grote bedrijven hier gebruik van konden maken als uitje voor hun personeel. Gé kreeg hier lucht van en kreeg het via via voor elkaar om ook menlessen te volgen: “Het mennen was zeer populair, met name omdat mensen hiermee ook de natuur in konden. Ik heb mijn mendiploma gehaald tijdens het examen op de Grote Markt in Delft!”

Na zijn studie kwam Gé voor zijn militaire dienstplicht terecht bij de Luchtmachtstaf in Den Haag waar extra faciliteiten werden geboden om ook de paardensport te bedrijven: “Als ik militaire wedstrijden ging rijden, verzorgde een legertruck uit Amersfoort het transport van mijn manegepaard, dat was een enorme luxe!”

Kennismaking met de Groenewouds

Tijdens zijn studententijd leerde Gé Willem Groenewoud (de vader van vierspanrijder Sem Groenewoud, red.) kennen, die huurpaarden leverde voor de studentenwedstrijden. Zodra Gé zijn diploma als ingenieur op zak had, verhuisde hij naar Velp, waar hij als eerste een bezoek bracht aan Midden-Heuven, waar Groenewoud zijn paarden had staan. Gé droeg zijn professionele steentje bij aan het ontstaan van de manege op Midden-Heuven en er waren altijd paarden voor hem beschikbaar om te rijden, waarmee hij tijdens de ritten over de Veluwe veel plezier beleefde.

Van toehoorder tot vice-voorzitter

Begin jaren ’70 was de mensport in opkomst en dit moest gestructureerd worden. Paardenboekenschrijver en jury mennen Nico Boogaart nam het initiatief voor de oprichting van de Vereniging Samengestelde Wedstrijd Mensport: “Het was geloof ik in 1972 toen er een oprichtingsvergadering bijeen werd geroepen in Amersfoort. Ik was meegereden met een kennis en was als toehoorder aanwezig. Maar ik ging weg als vice-voorzitter! Bleek die kennis me te hebben aangemeld voor een bestuursfunctie waar ik zelf niets van wist!”

Dit vormde de start van de bestuurlijke carrière van Gé die vervolgens terecht kwam in het bestuur van de (toen nog) NHS: “Ik had heel veel steun aan de heer Stehouwer, de toenmalige voorzitter, die samen met enkele prominenten waaronder Ritske Velstra (de vader van Tjeerd Velstra, red.), de Mellema’s uit Groningen en Daan Modderman de sport volwassen maakten en inhoud gaven. Ik zat heel dicht bij het vuur, want Midden-Heuven werd al snel een trekpleister voor menners en de mensport. Je kunt wel constateren, dat de mensport in Nederland op Midden-Heuven een wezenlijke ontwikkeling heeft doorgemaakt.”

Van helpen bij de koetsenclub tot internationaal official

Via de lokale koetsenclub hielp Gé mensen te leren mennen en ontstonden er wedstrijdjes waarvoor juryleden nodig waren: “Daan Modderman en de heer Mellema zeiden dat ik dat best kon, zo ging dat in die tijd. Ik volgde een cursus bij Modderman en na een aantal keren proef jureren, werd ik jurylid. Het stelde niks voor, maar ik deed het enorm graag.” Gé groeide uit tot een gerespecteerd nationaal jurylid en later FEI jurylid tot het hoogste niveau. Ook de functie van technisch afgevaardigde paste hem als gegoten aangezien het tot in de puntjes regelen hem in het bloed zit. Gé was jurylid en TA op talloze nationale en internationale menwedstrijden en Europese-en Wereldkampioenschappen. Ook was hij lid van het FEI Driving Committee en binnen de KNHS verantwoordelijk voor onder andere de vertaling van het FEI reglement en de FEI dressuurproeven. Gé maakte zich in de jaren ’90 hard voor de internationale ponysport en leverde een fikse bijdrage aan de parasport: “In Groot-Brittannië was de parasport al volledig geïntegreerd in de reguliere mensport en dat wilden we hier ook. We hebben er één wereld van gemaakt en dat heeft veel gebracht.”

Ontwerper van juryhokjes

Zijn kwaliteiten als paardengek, architect, reglementenexpert en organisator kwamen uitstekend van pas in zijn functie als lid van het organisatiecomité en wedstrijdleider van de Wereldkampioenschappen vierspannen in Apeldoorn 1982 en 1988. Tijdens de Wereldruiterspelen in Den Haag 1994 was hij disciplinemanager voor de vierspannen: “Op het WK 1976 in Apeldoorn was ik bokrechter en dit WK werd gebruikt als ‘opwarmer’ voor het WK 1982. Ik heb toen alles moeten ontwerpen, van de juryhokjes tot en met het scorebord aan toe, wat een geweldige tijd was dat!”

Organisatiecomite WK Apeldoorn 1988 vlnr Charles van Dalen, Jacques van Leeuwen, Jan Went, Gé König en Harry Buurman

Verwoede verzamelaar

Vanuit zijn fijne woning in Velp geniet Gé naast wandelen in de natuur en zijn vele sociale contacten ook van zijn prachtige verzameling bijzondere paardenboeken, die hij tijdens zijn bezoeken aan de vele wedstrijden over de hele wereld op de kop wist te tikken. Ook de meest uiteenlopende paardenbeeldjes en albums met wijnetiketten, munten, postkaarten, sigarenbandjes, papiergeld en luciferdoosjes behoren tot zijn bijzondere collectie: “Mijn huis is een waar ‘paardenmuseum’ geworden. Alles waar maar een paard op staat, had mijn interesse en zo ben ik tot deze mooie verzameling gekomen,“ lacht Gé die er nog iedere dag met veel plezier naar kijkt.