20 juni 2020

Hoe is het nu met …….. Sem Groenewoud?

Onze geweldige mensport kent een groot aantal mensen die in het verleden actief waren in de sport en veel voor de sport hebben betekend. Hoefnet ging op zoek naar een aantal van deze coryfeeën om te vragen hoe het nu met ze gaat. In deze aflevering het woord aan Sem Groenewoud.

Vierspanrijder Sem Groenewoud (1952) maakte in 1976 zijn entree in de internationale vierspansport en is sindsdien niet meer niet weg te denken uit de mensport. Aangespoord door zijn vader Willem Groenewoud van de bekende manege Midden-Heuven in Rheden werd Sem aangestoken door het menvirus. In 1983 verhuisde Sem met zijn vrouw Pauwla naar de Verenigde Staten, waar zij nog steeds met veel plezier woonachtig zijn.

Sem tijdens de marathon van het WK Apeldoorn 1988

Met vier Hongaren naar het WK

De eerste menwedstrijden op Midden-Heuven werden georganiseerd door de lokale club, waar Sem’s vader Willem aan het roer stond: “Mijn vader zei op een gegeven moment dat het mennen ook wel wat voor mij zou zijn en toen hebben we gewoon vier manegepaarden aangespannen en zijn we gaan rijden! Ieder normaal mens begint met mennen met een enkelspan of tweespan, maar ik had er gelijk vier voor de koets.” , lacht Sem.
“Het waren vier Hongaarse paarden en ik deed het blijkbaar niet slecht want nog geen half jaar later werd ik als jongste deelnemer geselecteerd voor deelname aan het WK in Apeldoorn 1976. Ik reed pas een half jaar vierspan, kun je nagaan!”

Koninklijke Stallen

Niet lang daarna was Sem de eerste die de overstap maakte naar warmbloedpaarden. In die tijd werd er vooral gereden met Gelderse tuigpaarden, Friezen en Hongaarse paarden. Sem en zijn vader kochten vier jonge rijpaarden waarmee Sem twee jaar lang mooie resultaten behaalde, waaronder zilver op het NK: “Daarna verscheen Tjeerd Velstra op het toneel en die was simpelweg onverslaanbaar, net als Boyd Exell nu.”
Sem werkte zo’n vijf jaar bij de rijstal van de Koninklijke Stallen in Den Haag, waar hij geregeld koningin Beatrix en prins Willem-Alexander begeleidde op wedstrijden en buitenritten: “Toen ik naar de Verenigde Staten vertrok kreeg ik bij de Koninklijke Stallen te horen dat ik altijd terug kon komen, maar daar is het nooit van gekomen.”

Hoefijzers uit Nederland

Het Ministerie van Landbouw wilde indertijd het Nederlandse paard promoten in de Verenigde Staten en het span werd verkocht naar de USA, onder voorwaarde dat Sem op een veiling in Tampa, Florida er een show mee gaf. De nieuwe eigenaar van het span was Dr. Weintraub, een cardioloog die onder andere verbonden was aan het Witte Huis in de tijd van president John F. Kennedy.
De eigenaar mende voor de hobby maar na twee jaar kreeg Sem een telefoontje of hij alsjeblieft (maar liefst gisteren) wilde komen, want hij kon niks meer met de paarden. Binnen twee weken was er een deal beklonken en emigreerden Sem en Pauwla naar de USA: “Het span was een ramp, ze liepen schots en scheef en hadden onder meer verkeerde ijzers eronder. Ze hadden de voeten op maat van de ijzers gemaakt in plaats van andersom. Ik heb ijzers uit Nederland laten komen en gelukkig kon ik de smid zo ver krijgen dat hij anders begon te beslaan!’

Voorkeur voor Nederlandse paarden

Sem reed met het vierspan, dat hij inmiddels weer goed aan het lopen had, wedstrijden in Amerika en in Europa waar hij op het WK 1978 in het Hongaarse Kecskemét voor Nederland uitkwam. Na de verkoop van dit span reed Sem nog een aantal jaren voor Bertus van Tergouw. Tijdens het WK 1982 in Apeldoorn won Sem samen met Tjeerd Velstra en IJsbrand Chardon teamgoud.

Vanaf 1984 kwam Sem uit voor de USA, in 1998 kreeg hij de Amerikaanse nationaliteit. Tijdens zijn eerste deelname voor Amerika op het WK 1986 in het Britse Ascot brak Sem zijn arm tijdens het verkennen van de marathon: hij dacht gemakkelijk een kortere route te nemen van de ene naar de andere hindernis, klom over een hek waarbij zijn voet van het hek gleed en hij met zijn volle gewicht op zijn elleboog viel. Het resultaat was een gecompliceerde breuk, waarmee het WK voor hem al eindigde voordat het was begonnen.

Sem tijdens de presentatie van het WK 1982 in Apeldoorn

De Kluge’s

Enkele jaren na het vertrek bij de Weintraub’s kreeg Sem een aanbod om voor de familie Kluge te rijden: “Ik wilde mezelf verbeteren en bij Kluge kreeg ik deze kans. Via Harry de Ruyter kochten we nieuwe paarden waarmee ik drie jaar lang wedstrijden heb gereden in Nederland.” . Sem won zelfs de prestigieuze wedstrijd in Windsor met dit span.
De echtscheiding van het echtpaar Kluge vormde ook het einde van de menhobby van de Kluge’s en de samenwerking met Sem. Tucker Johnson kocht alle paarden, rijtuigen, tuigen en materialen en bood Sem aan voor hem te komen werken. Tucker was indertijd nog student en reed tweespan.
In 1991 begeleidden Sem als trainer en Pauwla als chef d’equipe het Amerikaanse team op het WK tweespannen in het Oostenrijkse Zwettl. Daar wonnen Tucker Johnson, James Fairclough en Lana Wright teamgoud.

De Rockefellers

Sem werd vervolgens benaderd door de zeer vooraanstaande familie Rockefeller om voor hen te gaan rijden: “De man reed met een span Morgan paarden en de vrouw was meer geïnteresseerd in springen en dressuur. Gelukkig kon ik hen overhalen om Nederlandse paarden te kopen!” . Met hulp van Mieke van Tergouw werd er een span aangekocht, waarmee Sem een jaar lang deelnam aan alle wedstrijden in Europa waaronder Aken en de Wereldruiterspelen 1998 in Rome, wat zijn laatste WK werd.

Na twee open hartoperaties moest Sem begin 1999 besluiten te stoppen met de wedstrijdsport, maar hij had het geluk dat hij als bedrijfsleider kon aanblijven bij de recreatief mennende familie Rockefeller. David Rockefeller overleed in 2017 op 102-jarige leeftijd, het jaar dat Sem zijn pensioengerechtigde leeftijd bereikte.

Foto: Privécollectie

Mooiste herinnering

“Ik heb het geluk gehad dat ik altijd voor zeer welgestelde mensen kon rijden en die het prachtig vonden als ik in Europa reed. Op deze manier kon ik regelmatig op kosten van de baas terug naar Nederland om bij mijn familie te zijn. Ik verbleef meestal op Midden-Heuven, maar ook veel op Riant Stables, gezien onze goede band met de familie Van Tergouw.”
Sem werd vijf keer gekroond als Amerikaans vierspankampioen.

Cirkel is rond

Toen Sem in 1983 zijn eerste wedstrijd in Millbrook reed in de staat New York, was hij erg onder de indruk van de prachtige omgeving: “Ik zei toen tegen Pauwla: als we met pensioen gaan, gaan we hier wonen.” En zo is het gegaan: Sem en Pauwla verhuisden enkele jaren geleden naar Millbrook waar zij een gezellige woning-zónder-stallen betrokken. Momenteel geeft Sem les aan diverse hobbymenners uit de omgeving en hij neemt zelf geregeld plaats op de bok.
Sem wordt met enige regelmaat gevraagd om te jureren en samen met Pauwla maakt hij heerlijke buitenritten te paard. Dochter Carmen woont momenteel in Spanje terwijl zoon Patrick bedrijfsleider is op de boerderij van Rockefeller waar hij met zijn gezin woont.
De belangstelling voor de mensport is onverminderd: “We volgen de mensport via Hoefnet en zelf hopen we in september weer naar Nederland te komen” , besluit Sem.