16 december 2020

Hoe is het nu met…… Arend Jan Hammink?

De mensport kent een groot aantal mensen die in het verleden actief waren in de sport en veel voor de sport hebben betekend. Hoefnet ging op zoek naar een aantal van deze coryfeeën om te vragen hoe het nu met ze gaat. In deze aflevering het woord aan Arend Jan Hammink.

Eind jaren ’80, begin jaren ’90 vormde Arend Jan Hammink (1954) een opvallende verschijning met zijn vierspan Haflingers. Arend Jan was een van de eersten die dit ras uitbracht in de wedstrijdmensport en hij behaalde er een groot aantal successen mee.

Horloge in plaats van stopwatch

Arend Jan is een paardenman in hart en nieren. Hij begon al jong met het rijden van paarden onder het zadel totdat hij eind jaren ’70 aangestoken werd door het menvirus: “Dit is eigenlijk gekomen door toedoen van een aantal klanten van mijn hoefsmederij. Ik kwam vaak bij onder andere Hans Ditzel en Willem Groenewoud. Ik begon heel simpel met een enkelspan waarmee ik dressuur en vaardigheid reed bij de KNF (voorloper van de KNHS, red.).
Mijn eerste wedstrijd was een ‘wilde’ wedstrijd op de Arabella Hoeve in Lunteren, waar de gebroeders Brink de hindernissen hadden ontworpen. Iedereen had daar heel stoer stopwatches mee om de tijden in de trajecten te klokken. Ik gebruikte gewoon mijn horloge. Zo moeilijk was het toch niet om te weten hoe laat je was gestart en hoe laat je weer moest finishen?”

Het jaar er op reed Arend Jan tweespan en toen was het hek van de dam. Als hoefsmid had hij uiteraard ook kennis van techniek en lassen en zo bouwde hij zelf zijn marathonwagen.

Arend Jan met zijn zelfgebouwde marathonwagen tijdens de wedstrijd op Riant in Beekbergen in 1984
Foto: Privécollectie

Vissen en fietsen

In de jaren ’90 werden de paarden verruild voor Haflingers met als achterliggende gedachte dat het ook leuk was voor de kinderen: “Maar die vonden er niets aan! Ze gingen wel graag mee naar de wedstrijden waar ze inmiddels vriendjes hadden gemaakt met de kinderen van andere menners. Ze vonden fietsen en vissen op wedstrijden leuker dan de pony’s. Het toppunt was wel toen mijn jongste zoon me na de marathon vroeg ‘pa, heb jij ook gereden?’. Hij was zo opgegaan in zijn eigen spel dat hij gewoon niet in de gaten had dat ik was gestart!”

De kennis van Dik

Dik Mulder uit Empe speelde een belangrijke rol in Arend Jan’s mencarrière. Dik, veterinair van beroep, had als hobby tuigen maken en toen hij stopte met zijn praktijk zocht hij een goed onderkomen voor zijn twee Haflingers.
“‘Dik had veel kennis van de sport en heeft me enorm geholpen. Op eerste kerstdag in 1993 knoopten we voor het eerst onze pony’s bij elkaar in een vierspan en dat was het begin van een mooie samenwerking en jarenlange vriendschap. Door wedstrijden te rijden waar niet veel deelnemers waren haalde ik in korte tijd genoeg punten voor mijn startvergunning. Aangestoken door Dik’s fanatisme en met heel veel support van mijn vrouw Syta reed ik elke veertien dagen een wedstrijd. Mijn leven bestond toen uit werken, trainen en tijd voor mijn gezin.”

Dik Mulder speelde een belangrijke rol in de mencarrière van Arend Jan
Foto: Privécollectie

Foutloos in de vaardigheid

Arend Jan maakte deel uit van de top bij de vierspan pony’s in Nederland. In 1995 en 1996 won hij zilver in het Nederlands Kampioenschap. In 1995 resulteerde dit in een teamplek op het allereerste Europese Kampioenschap voor vierspan pony’s in Breda:
“Vaardigheid was nooit mijn sterkste punt en vlak voor mijn proef kwam onze chef d’équipe Hans Ditzel naar me toe en die vertelde me dat ik foutloos moest rijden, anders waren we onze zilveren medaille kwijt. Het lukte me om foutloos te rijden en daar ben ik tot op de dag van vandaag nog trots op!
Ik kijk met heel veel plezier terug op deze periode. Wat we toen als amateurs allemaal presteerden is gewoon ongelofelijk. Ik heb dit ook mede te danken aan het vaste clubje mensen dat me toen hielp waaronder de zoon van Dik en de broer van Syta.”

Prijsuitreiking EK vierspan pony's Breda 1995. De teams staan verkeerd op het podium: Links (3) Groot Brittannië, rechts (2e) Nederland, midden (1e) Duitsland. Arend Jan wordt geflankeerd door Pjotr van der Heijden (links) en Aart van de Kamp sr. (rechts). Chef d'equipe was Hans Ditzel.
Foto: Ineke Westers

Geen ruimte voor grote pony’s

Op het volgende EK in Meissenheim 1997 nam Arend Jan op individuele titel deel. Inmiddels was de drukke hoefsmid ook begonnen met het geven van cursussen voor het koetsiersbewijs. Een aantal jaren later moest Arend Jan om medische redenen minderen met het beslaan van paarden en rolde hij per toeval in het hippisch onderwijs: “Ik wist niet dat ik lesgeven zo leuk vond! De studenten waren erg gemotiveerd en ik gaf les in alles wat met het paard te maken had.”

In 2005 kreeg Arend Jan de kans om de hoefsmedenopleiding van Henny Bloom over te nemen die hij vervolgens naar eigen inzicht vorm gaf en uitbouwde. Deelname aan de menwedstrijden werd in die tijd minder. De sport ontwikkelde zich snel en het rijden met grote pony’s werd er niet makkelijker op:
“Syta was er al eerder klaar mee, maar ik nog niet. Totdat ik me in 2008 op de terugweg van de wedstrijd in Deurne pas echt realiseerde dat je met grote pony’s niet meer kon winnen. Ik heb toen de bewuste keuze gemaakt om te stoppen als wedstrijdrijder en daar heb ik geen spijt van gehad.”

Borden jatten

Als we Arend Jan vragen naar een mooie belevenis tijdens zijn periode als wedstrijdrijder springt het verhaal van de wedstrijd in Compiègne er direct uit: “Ik was met Hans Ditzel mee en ook onder andere Philip Ruppert en Dirk Siesling namen deel. Toen was er nog een echte grens en we spraken natuurlijk geen woord Frans. Maar Dirk slaagde er in om met zijn plat Gronings de grenswachters er van te overtuigen dat we door mochten!
In die tijd spaarde Hans speciale borden en tijdens de verkenning hadden we een mooi bord van een ruiterpad gezien. ’s Avonds na een paar biertjes besloten we dat bord op te gaan halen. Het stond bijna aan de grote weg en toen we daar aan kwamen, bleek het een homobos te zijn! Die mannen schrokken zich kapot en wij hebben ons echt suf gelachen. Maar het bord is mee naar huis gegaan!”

Mooiste van Europa

Door zijn activiteiten voor het Aeres college werd Arend Jan gevraagd mee te denken en mee te werken aan het nieuwe centrum in Kootwijkerbroek: “Dit was een prachtige opdracht en ontzettend leuk om te doen. Er staan veertig schoolpaarden en een gloednieuwe hoefsmederij waarvan ik wel durf te zeggen dat het de mooiste van Europa is. Het was echt mijn ding om hier mee bezig te zijn, en nog steeds. Ik ben er enorm trots op dat ik hier deel van uitmaak.’

Van Loenen naar Eerbeek

Arend Jan bleef betrokken bij de mensport, onder andere enige tijd als groom van de jonge Anouk de Geijter. De oudste kleindochter van Arend Jan en Syta rijdt inmiddels onder het zadel en Arend Jan vindt het heerlijk om haar te begeleiden. Sinds oktober dit jaar is Arend Jan officieel met pensioen, maar hij geeft nog altijd twee dagen per week les op het Aeres college en beslaat een aantal paarden van vaste klanten.

Arend Jan en Syta trekken er regelmatig op uit met hun camper en hij beleeft veel plezier aan het bezoeken van menwedstrijden, waar hij het liefst te vinden is bij het losrijterrein. Binnenkort verhuist het echtpaar van Loenen naar Eerbeek waar zij een nieuwe woning bouwen. De mensport blijft echter een belangrijke rol spelen in hun leven. Syta is herstellende van ziekte en hoopt volgend jaar weer aan de slag te kunnen als omroepster. Zowel Arend Jan als Syta kijken er naar uit om met de camper de menwedstrijden te bezoeken en deel uit te blijven maken van deze mooie sport.