12 juni 2021

Hoe is het nu met…….Udo Hochgeschurz?

De mensport kent een groot aantal mensen die in het verleden actief waren in de sport en veel voor de sport hebben betekend. Hoefnet ging op zoek naar een aantal van deze coryfeeën om te vragen hoe het nu met ze gaat. In deze aflevering het woord aan Udo Hochgeschurz.

In 1989 nam de geboren Duitser Udo Hochgeschurz (1942) voor Canada deel aan het WK tweespannen in Balaton Fenyves, Hongarije, waar hij geschiedenis schreef door de wereldtitel te veroveren. Na een succesvolle mencarrière nam hij na het WK 1993 afscheid van de sport.

1989 WK Balaton Fenyves vlnr Werner Ulrich (zilver), Udo Hochgeschurz (goud), Mihaly Feher (brons). Foto Piet Ensing

Schoolvoorbeeld

Met zijn zoon Eric en zijn vrouw Heide vormde Udo het schoolvoorbeeld van een familiebedrijf. Net na hun huwelijk verhuisden Udo en zijn vrouw in 1966 naar Ontario, Canada. Udo was van oorsprong bankmedewerker uit de regio Keulen en begon zijn carrière in Canada als schoolbus ondernemer en zette een kleine manege op.

Paarden om bomen sturen

‘Wat is eigenlijk samengesteld mennen?’ Deze vraag stelde Udo tijdens een gesprek met een bekende Canadese tuigenmaker. ‘Nou…. Dat is een soort van paarden om bomen sturen,’ was het komische antwoord dat hij kreeg. Dit trok Udo meer aan dan rondjes te rijden op een recreatiewedstrijd. “Ik ben opgegroeid met paarden en heb veel deelgenomen aan recreatiewedstrijden. Ik was op zoek naar wat meer uitdaging!”, zo vertelt Udo. “Ik was toe aan wat meer spanning.”
Udo was bekend met enkel-, twee-en vierspanrijden. Nadat hij naar Canada verhuisde nam hij met lokale paarden deel aan diverse menwedstrijden. In 1980 en 1981 bezocht hij een aantal samengestelde menwedstrijden in de USA en door de spanning en sensatie van deze wedstrijden werd hij enthousiast voor de sport. Hij ging terug naar Duitsland waar hij vijf ongetrainde Holsteiner en Oldenburger ruinen kocht.

Niet voor niets

“Toen begon de ellende,” grapt Udo. Een van de nieuwe paarden wilde niet eens stilstaan om opgetuigd te worden. Een ander paard deed het goed onder het zadel, maar niet aangespannen. Weer een ander was verwend en kende geen discipline. Maar gelukkig bleek het niet voor niets. Twee paarden hadden potentie. Een van hen was de Oldenburger ruin Ramone en de andere was een Holsteiner genaamd Frederico ‘Rico’. Na een lange en intensieve trainingsperiode startte Udo het span op nationale menwedstrijden in de USA. Daar begonnen de successen. Een aantal lokale supporters steunden hem, maar in die tijd kreeg de sport geen enkele financiële steun. Hij moest een groot gedeelte van zijn privégeld investeren om zijn doelen te bereiken, waaronder deelname aan wedstrijden in Europa en Wereldkampioenschappen waar hij voor Canada uitkwam.

Tijd om de strijd aan te gaan met de machtige Hongaren

“Mijn eerste WK was in Riesenbeck in 1987 en ik was doodsbang,” vertelt Udo. De mensport in Europa is van heel hoog niveau en Udo was enthousiast en nog meer gemotiveerd toen hij de vijfde plaats behaalde in het 58 deelnemers tellende veld. Twee jaar later werd het WK 1989 gehouden in het Hongaarse Balaton Fenyves. Voordat hij naar Europa trok nam Udo deel aan een aantal wedstrijden inclusief een grote wedstrijd in Tampa, Florida. Als voorbereidingswedstrijd in Europa nam hij deel aan het Nederlands Kampioenschap in Beekbergen, waar hij won! Dit beloofde veel goeds op weg naar het Wereldkampioenschap in Hongarije. Udo en zijn paarden hadden dat jaar alle wedstrijden gewonnen waar ze aan de start kwamen. Zijn paarden piekten op het juiste moment en het was nu tijd om de strijd aan te gaan met de machtige Hongaren en de rest van de wereld! “Iedereen in Hongarije ment met paarden, de sport is daar heel erg populair, ze hebben een groot aantal topmenners en ze hadden thuisvoordeel!”

Udo op het NK in Beekbergen 1989 waar hij de wedstrijd won
Foto: Privécollectie

Het WK 1989

Dag 1 is dressuur en Udo reed een behoudende proef: “Ik wist dat ik in de marathon zou kunnen pieken, maar ik wilde het risico van een slecht dressuurresultaat niet lopen door op de eerste dag te aanvallend te rijden,” vertelt Udo. Het dressuurresultaat was goed en het gat met de top van het klassement was klein. “Ik had alle vertrouwen in Rico en Ramone toen we aan de marathon begonnen.” Udo’s zoon Eric fungeerde als navigator op het rijtuig. Met z’n vieren gingen ze in de aanval in de marathonhindernissen en het resultaat was spectaculair! Al het harde werken en het trainen wierp haar vruchten af en na afloop van dag 2 ging Udo met 6 punten voorsprong op zijn concurrenten aan de leiding in het klassement. De rest is geschiedenis. Udo en zijn prachtige tweespan hielden het hoofd koel op dag 3 en reden een foutloze vaardigheidsproef waarmee ze Wereldkampioen werden!

Foto: Privécollectie

Special Chief

Udo kwam in 1991 terug naar Europa om deel te nemen aan het WK in Zwettl, Oostenrijk, maar dit keer verliep het minder goed. Zijn Oldenburger ruin was kreupel waardoor hij zijn reservepaard moest inzetten. Om kosten te sparen, reed hij met een geleende koets met stuurvertraging. Hij was dit soort rijtuig met zijn innovatieve stuursysteem echter niet gewend. “We zijn gewoon gecrasht. Ik was er niet aan gewend hoe het rijtuig reageerde en het paste niet bij mijn rijstijl.” Maar ondanks deze tegenslag was hij er niet aan toe om de sport op te geven.

In 1993 werd het WK tweespannen gehouden in Gladstone, New Jersey, wat een stuk dichter bij huis was, dus deze kans kon Udo niet weerstaan. Maar zijn beste paard was nog steeds kreupel en was inmiddels met pensioen, dus wat te doen? Udo kon geen geschikte vervanger vinden dus besloot hij op het laatste moment een van de paarden uit zijn stalhouderij in te zetten.

Udo had een stalhouderij voor bruiloften en speciale gelegenheden en een van de paarden was een Appaloosa genaamd Chief. Hij had Chief slechts één keer eerder ingezet op een verplichte kwalificatiewedstrijd. Hij was drie centimeter kleiner dat zijn ervaren Holsteiner en “zijn beweging was, laten we het zo zeggen, niet van wereldniveau” grapt Udo. “Maar zijn goede houding en wil om te werken maakte een hoop van zijn tekortkomingen goed.” Hij reisde af naar New Jersey met zijn bijzondere span en werd zowaar negende van de 58 deelnemers: “Sommige mensen snappen het niet, maar als ik terugkijk op mijn hele mencarrière ben ik ongelofelijk trots op dit resultaat. Ik had te maken met zulke ongewone omstandigheden. Voor mij gaf het behalen van de negende plaats met zo’n nadeel bijna net zo veel voldoening als Wereldkampioen worden.”

Dankbaar

Na het WK 1993 kwam Udo thuis en besloot dat het tijd was om te stoppen met de wedstrijdsport. Het was een fulltime baan geworden met 3 tot 4 uur per dag trainen en de sport had een behoorlijke financiële impact met twee vrachtwagens, twee trailers, vier paarden en ontelbare andere kosten. Daarnaast begon Udo’s zoon zijn eigen professionele carrière en kon niet langer helpen met de trainingen en op de wedstrijden. Ook zijn geliefde vrouw Heide was toe aan welverdiende rust na jaren van regelen, plannen en het doen van papierwerk dat nodig is om internationaal te kunnen deelnemen: “Ik ben heel erg dankbaar voor de liefde en steun van mijn familie en ik heb een groot gedeelte van mijn successen aan hen te danken!”
Udo en zijn vrouw wonen tegenwoordig in de buurt van Ottawa, Ontario waar ze regelmatig genieten van menritjes door het prachtige landschap: “De liefde voor paarden zal altijd een belangrijk onderdeel blijven uitmaken van mijn leven!”