18 februari 2021

Paard in the picture: Jones van Stal van Eijk

De paarden en pony’s waarmee we mennen spelen de hoofdrol in de mensport. In de reeks ‘Paard in the picture’ vertellen we het verhaal van een paard of pony die het verdient om in de schijnwerpers te staan.

Ze is bekend in de gehele internationale tweespanwereld: Jones van Stal van Eijk. Het kleine robuuste ponypaardje, door collegamenners met niet al te flatteuze bijnamen als D’n Dikzak , Wörstje, Tank en Weidepony aangeduid, maar die (afkloppen!) nooit geblesseerd of ziek is geweest en al veertien jaar een onmisbare factor is in het tweespan van internationaal menner Stan van Eijk.
Jones, de vaardigheid-specialiste die in de marathon niets weggeeft. “Maar als je me voor je artikel vraagt: is dit je ‘once in a lifetime’ – paard, dan antwoord ik ‘NEE, dat is ze zeker niet!’ . Maar tot op heden kan ik haar absoluut niet missen“, lacht Stan.

WK Drebkau 2019, Jones en Zorac
Foto: Krisztina Horváth

Toen jeugdmenner Stan van Eijk in het eerste decennium van dit millennium zijn tweespan shetlandpony’s Sjors en Sjimmie ontgroeid was kwamen er twee grotere pony’s in de C-maat, maar dat was niks voor Stan. Vader Rick had echter ook nog een E-pony staan, Nicky, waarmee hij enkelspan reed. Om Stan toch tweespan te kunnen laten rijden, werd er een spangenoot bij gezocht en kochten ze een vierjarige, papierloze, dikke E-ponymerrie die wel wat op Nicky leek: Jones. Ze kreeg het achtervoegsel ‘Stal van Eijk’.
“Ze kostte twee C-pony’s en een paar honderd euro!”, vertelt Stan met zichtbaar plezier. “Papierloos en rasloos, maar we denken dat ze Pools bloed heeft.”

CAI Valkenswaard 2017, Jones en Zorac
Foto: Krisztina Horváth

Van ‘Jones vervangen’ naar ‘verdienen om naast Jones te mogen lopen’

Vanwege de maat kwam Stan uit bij de paarden en al direct behaalde hij mooie resultaten, dankzij het keihard kunnen rijden in de marathon, waarin hij elke keer met zoveel punten afstand op de rest van het klassement won, dat een goede dressuurproef neerzetten er niet zo toe deed.
Stan blikt terug: “Dressuren waren we niet mee bezig en was ‘niet nodig’. Daarnaast had vooral Nicky maar één versnelling: plankgas”. Stan werd vervolgens in 2008 KNHS-kampioen klasse 2, won vele indoormarathons en stoomde door naar klasse 3, waar het belang van de dressuur hem duidelijk gemaakt werd. Met Nicky zat dat er niet in; Jones paste zich wat beter aan, maar was ook niet het ideale dressuurpaard, dus moest er naar een oplossing gezocht worden. De kleine maat PRE hengst Amoroso werd geleend en daarna volgden er verschillende paarden die allemaal gekocht werden voor naast Jones en om haar te zijner tijd te vervangen. Amber en Rep (stamboeknaam Citano) kwamen en Stan werd opgenomen in het perspectieventeam … en elke keer kwam Stan erachter dat Jones toch nog altijd niet te vervangen was.

Pas toen Zorac op zijn pad kwam, had hij het gevoel dat er meteen een span stond voor de marathon en er een goede basis gelegd kon worden voor een geheel nieuw dressuurspan. Hij werd in 2014 Nederlands kampioen klasse 4 en maakte de overstap naar de internationale wedstrijden. Maar in plaats van Jones werd Rep vervangen met de aanschaf van Tristan voor de dressuur. Jones, die niet veel plezier haalt uit de dressuur, hoefde alleen nog maar in de marathon en vaardigheid ingezet te worden.
Stan legt uit: “ Jones is zo goed omdat ze een goed paard naast zich heeft; Zorac kan Jones een stapje extra laten lopen, terwijl Jones voor kracht en stabiliteit zorgt en zij is degene die ervoor zorgt dat ik zo vaak de marathon kon winnen. Omdat ze wat ‘op de kop’ gebouwd is, heb ik altijd teugeldruk en dus ook altijd ‘stuur’. Op dit moment is de kracht van mijn span ervaring en stabiliteit. In 2021 loopt ze al haar achtste seizoen internationaal“

CAIO Pau 2016, Jones en Zorac
Foto: Nicolas Hodys

“Alles wat je niet inhoudt, hoef je niet sneller”

Stan vertelt: “Ik stond voor de start van de marathon van Drebkau 2014 te wachten met Jones en Rep (Citano) voor de wagen. Jones in ruststand op drie benen, dikke buik naar onderen hangend en een stuiterende Rep ernaast. Een bekende Duitse menner gniffelde om mijn span en wenste me op een schamperend toontje: “Viel spass!” . Vervolgens win ik op een Duits kampioenschap de marathon van de (op dat moment) regerend Wereldkampioen Carola Diener. Dat werd me niet in dank afgenomen, maar vanaf dat moment wist iedereen wie Jones was!”
Hij legt uit: “Als ik niet helemaal buitenom de hindernis in hoef ga ik nooit vol gas de hindernis in, want dan moet er teveel ingeleverd worden, wat ik later weer moet goedmaken. En dat kost kracht die ik in de laatste hindernissen juist weer goed kan gebruiken”. Dan volgt er een bijna Cruijfferiaanse uitspraak: “Alles wat je niet inhoudt, hoef je niet sneller”. Het klinkt als de omgekeerde wereld, maar het is de manier waarop Stan met dit span een topmarathon rijdt.

Ook Tristan bleek op wedstrijd niet het ideale paard en in aanloop naar het Wereldkampioenschap in 2019 besefte Stan dat Tristan niet meer voldeed in het span. Jones terug in het dressuurspan was geen optie, maar Erik Couwenberg stelde zijn toppaard Tibor Z ter beschikking tot en met het WK, waarmee Stan naar een individuele bronzen medaille reed (en zilver met het landenteam). Na het WK ging Tibor Z weer terug naar zijn eigenaar en kon Stan opnieuw beginnen met de zoektocht naar een nieuw paard. En zo kwamen Snuggles (stamboeknaam Deniro) en zijn spangenoot Ietske op zijn pad. Even twijfelde Stan of de jonge Ietske wellicht de inmiddels 19-jarige, nog steeds spijkerharde Jones zou kunnen gaan vervangen, maar Ietske is naar Stan zijn maatstaven té groot geworden.

Jones behangen met erelinten tijdens WK Drebkau 2019
Foto: Privécollectie

Jones is gewoon Jones

“Nee, absoluut geen ‘once in a lifetime’ paard”, bevestigt Stan. “Zoals ik met Zorac en Snuggles kan kroelen, zo is Jones geen knuffelpaard. Ook geen paard dat steeds voor je klaar staat; ze kijkt me aan van ‘oh gaan we weer – dan doen we dat’. Ze doet haar ding, vindt alles gewoon wel oké, maar doet niks zonder dat het haar gevraagd wordt. Als het span een stapje harder moet, tik ik Zorac aan want dan doet Jones wel braaf een stap mee. Als ik haar aantik, gebeurt er niks in het span. Omgekeerd blinkt ze uit in de vaardigheid, zorgt ze voor stabiliteit en zal er nooit een bal vallen of kom ik tijd te kort door haar toedoen.
De keren dat ik haar dressuurmatig train of met haar op buitenrit ga, is ze er na een half uur gewoon klaar mee: ‘Is het nou klaar, het was leuk, maar ik wil naar huis!’. Je hoeft dan echt niet langer te blijven trainen; ze zet haar kaken vast en wordt sterk. Maar zet drie kegelpoorten neer en ze is met twee vingers te rijden”

Veel zorg voor Jones

Stan vertelt: “Jones wordt zuinig, ‘bewust’ getraind om haar fysiek, maar vooral ook mentaal fit te houden. Om haar gelukkig te houden wordt ze vooral in enkelspan en eens in de week vaardigheid in tweespan getraind. Ze mag niet te weinig, maar vooral niet teveel doen, dan wordt ze zuur.
Ook haar voeding moet nauwlettend in de gaten gehouden worden. Van nature is ze geen topatleet, maar leidt wel het leven van een topatleet. Op wedstrijd is ze nooit nerveus, maar als ik zelf gespannen ben gaat zij minder eten. Als je haar in de wei zet is het gewoon weer een weidepony, waar geen wedstrijdmenner nog een keer zijn hoofd voor omdraait. Eén ding is zeker: Jones gaat hier nooit meer weg en blijft bij mij tot haar dood!”

Palmares

CAI Drebkau 2014: 10e
CAI Ermelo 2015: 10e
CAI Horst 2015: 23e
CAIO Saumur 2015: 10e
CAI Lähden 2015: 18e
CAI Saumur 2016: 6e
CAIO Pau 2016: 4e
CAI Exloo 2017: 3e
CAI Horst 2017: 3e
CAI Valkenswaard 2017: 4e
CAI Beekbergen 2017: 12e
WK Lipica 2017: 8e
CAI Windsor 2018: 6e
CAI Saumur 2018: 1e
CAI Beekbergen 2018: 12e
CAI Kronenberg 2019: 2e
CAI Valkenswaard 2019: 2e
CAI Beekbergen 2019: 8e
WK Drebkau 2019: 3e
CAI Le Pin au Haras 2020: 2e
CAI Exloo 2020: 1e