29 april 2021

Paard in the picture: Vulcano

De paarden en pony’s waarmee we mennen spelen de hoofdrol in de mensport. In de reeks ‘Paard in the picture’ vertellen we het verhaal van een paard of pony die het verdient om in de schijnwerpers te staan.

Vulcano (v. Manno) maakte furore als enkelspanpaard van de Hongaarse menner Vilmos Jámbor en zijn Estlandse protegée Pille-Riin Roosileht. Bram Chardon zette de hengst in aan het begin van zijn vierspancarrière. De opmerkelijke donkerbruine KWPN-er drukte een fikse stempel op hun mencarrières. Tijd om de inmiddels negentienjarige hengst voor het voetlicht te halen.

Hoe het begon

“Ik zag de toen vijfjarige Vulcano voor het eerst tijdens de Open Dagen bij Zadelmakerij Gebr. Van der Wiel,” vertelt zijn eigenaar Vilmos Jámbor. “Ik was daar met een vriend die direct onder de indruk was van de hengst, die daar werd voorgesteld door Wim Cazemier en Mieke van Tergouw. Hij wilde hem direct kopen, maar ik was daar niet zo voor. Hij bewoog erg goed, maar was me teveel tuigpaard en naar mijn mening niet geschikt voor de mensport. Enkele weken later liet Mieke me een video zien van Claudio Fumagalli die Vulcano op een geheel andere manier reed en toen was ik verkocht. Mijn vriend kocht de hengst en schonk hem me vervolgens voor kerst. Zo begon zijn mensportcarrière.”

Piafferen in zijn stal

“Vulcano is een heel bijzonder paard, die graag van zich laat horen. Hij is heel groot en schreeuwde en stampte dat het een lieve lust was. Hij stond soms urenlang te piafferen in zijn stal. Wij wisten in het begin niet wat we met hem aan moesten, daar hadden we eenvoudigweg de kennis niet voor. Het was alsof we van een Fiatje Uno in één keer naar een Ferrari Formule 1 auto gingen, zo groot was de overgang. Als we toen de kennis hadden gehad die we nu hebben, was hij zeker wereldkampioen geworden.”
Vilmos startte de hengst nationaal en internationaal in enkelspan en vertegenwoordigde Hongarije op de WK’s 2010 in Pratoni del Vivaro en 2014 in Izsák. Ook bracht hij de hengst enkele keren uit in tweespan op nationale wedstrijden in Hongarije.

Vilmos Jámbor met Vulcano tijdens het WK Izsák 2014
Foto: Krisztina Horváth

Van enkel-naar vierspan

Na het WK 2014 overhandigde Vilmos de leidsels van Vulcano over aan Pille-Riin Roosileht die zich twee jaar later voor Estland wist te kwalificeren voor het WK in Piber. Vilmos raakte daar dermate teleurgesteld over de dressuurjurering dat hij overwoog de hengst uit de sport terug te trekken. Een aantal maanden later startte hij Vulcano en zijn zoon Donald toch nog een keer zelf in Ermelo in het enkelspan en besloot daarna de beide paarden ter beschikking te stellen aan Bram Chardon, die net de overstap had gemaakt naar de vierspan paarden. Bram maakte daar een aantal jaren dankbaar gebruik van en behaalde een groot aantal successen met Donald en Vulcano in zijn vierspan: “Bram zette Vulcano zowel voor- als achterop in. Soms was hij beter achterop want hij bleef wel een echte hengst, vooral in de lente als hij moest dekken. We hebben een aantal keer overwogen om hem te laten castreren, maar Vulcano is echt een paard dat je niet kunt castreren, dat zou niet goed geweest zijn.”

Bram Chardon met Vulcano rechtsachter tijdens de dressuur van het CAI3* Kronenberg 2017
Foto: Krisztina Horváth

Slechte beslissing

Begin 2020 kwamen Donald en Vulcano terug naar Jámbor’s stal in Kisbér, waar Pille-Riin hem voorbereidde op het WK enkelspannen in Pau. Na een kort maar goed seizoen besloot Vilmos niet naar Pau af te reizen: “Mijn moeder is al op leeftijd en mijn neefje heeft het Downsyndroom dus ik vond het risico te groot. Achteraf gezien was dat geen goede beslissing; het had gekund want het was een zeer goed georganiseerd evenement.”

Pille-Riin Roosileht met Vulcano tijdens het CAI2* Vecsés 2020
Foto: Krisztina Horváth

Marilyn Monroe

“Vulcano kun je vergelijken met Marilyn Monroe. Hij is behoorlijk hysterisch en onvoorspelbaar. Hij is echt een superster en wil graag gezien worden. Dat hij zo hysterisch is, is ook een nadeel. Als we aankwamen op wedstrijd verloor hij veel energie en gewicht doordat hij de eerste dagen alleen maar liep te schreeuwen en te stampen. Dit hebben we toen opgelost door eerder naar de wedstrijden te gaan en hem twee dagen tot rust te laten komen voordat de wedstrijd begon. Wat frappant is aan Vulcano, is dat zijn kinderen allemaal op hem en op elkaar lijken. In tegenstelling tot hem zijn ze echter wel wat rustiger en betrouwbaarder! Een aantal van zijn kinderen loopt mee in de spannen van de huidige Wereldkampioenen Boyd Exell (Celviro) en Martin Hölle (Dior).”

Doet wat hij moet doen

“Het hoogtepunt van Vulcano was dat hij op het WK in Piber, na het debacle over de dressuurjurering, foutloos bleef in de vaardigheid met Pille-Riin. Dat gaf me echt een heel goed gevoel. Hij wist dat hij foutloos moest blijven en dat deed hij. Dit maakte ik wel vaker mee met hem, dat hij wist wanneer hij moest doen wat ik van hem vroeg. Zo werd de broek bij een enkelspan verplicht gesteld voor het WK in Pratoni en dat hadden we niet door, zo amateuristisch waren we. Tijdens het losrijden voor de dressuur wees de steward ons er op en haalde mijn zwager er gauw een op. Vulcano was dit uiteraard niet gewend en begon als een gek te slaan. Hij stopte net toen ik het teken kreeg dat ik de volgende deelnemer was. Er ging een knopje bij hem om, hij deed vervolgens zijn ding en maakte geen enkele fout. Zo bijzonder is hij dus! Ik moet wel zeggen dat hij het met Pille-Riin en Bram wel beter deed dan met mij; ik denk dat we te veel op elkaar lijken,” grapt Vilmos.

Pille-Riin Roosileht met Vulcano tijdens de vaardigheid van het WK Piber 2016
Foto: Krisztina Horváth

Vader van het vierspan

Momenteel loopt Vulcano als dressuurpaard in het vierspan dat Vilmos heeft samengesteld met een aantal van zijn vier- en vijfjarige zonen: “Hij loopt elke dag in enkel-, twee-, of vierspan en hij vindt het geweldig! Hij is echt in de beste fase van zijn leven, een beetje gekalmeerd en verkeert in topconditie. Ik hoop nog lang van hem te kunnen blijven genieten.”